معامله گری با سرمایه‌گذاری و تحلیلگری متفاوت است! در این مقاله ما به شما خواهیم گفت این سه مفهوم چه تفاوتی با هم دارند و به تعریف و توضیح معامله‌گری و اصول آن می‌پردازیم. سپس همراه با شما قدم به بازار سرمایه می‌گذاریم و از لحظه شروع معامله‌گری تا تبدیل شدن به یک معامله‌گر موفق بازار سرمایه را مرور می‌کنیم.
معامله گری چیست؟
احتمالا شما معامله‌گری را بیشتر با اصطلاح رایج‌تر نوسان‌گیری بشناسید. معامله‌گری خرید و فروش دارایی‌هایی مختلف مانند سهام، اوراق بهادار، ارز دیجیتال و… در بازه زمانی کوتاه‌مدت است که با توجه به نوسان قیمت‌ها انجام می‌شود. در واقع سود معامله‌گری از تفاوت قیمت‌ها و تغییر قیمت یک سهم حاصل می‌شود.
تریدر یا معامله گر کیست؟
«تریدر» یا معامله گر (Trader) به فردی گفته می‌شود که خریدوفروش در بازارهای مالی را به‌صورت تخصصی انجام دهد. این خریدوفروش می‌تواند در بورس یا حتی ترید ارز دیجیتال انجام گیرد. تریدرها معمولاً به‌صورت انفرادی و برای خودشان کار می‌کنند.
اما در این بین برخی از شرکت‌ها هستند که مسئولیت خرید و فروش‌های خودشان را به تریدرها می‌سپارند. در حقیقت معامله گران با بررسی دقیق شرایط و روند، بهترین زمان برای ورود و خروج از بازارهای مالی را شناسایی می‌کنند.
فعالیت تخصصی در بازارهای مالی مخصوصاً بازار پرنوسان و غیر قابل پیش‌بینی ارزهای دیجیتال اصلاً کار ساده‌ای نیست، چرا که تریدرها باید هم زمان با شناسایی الگوهای چندین معاملاتی، استراتژی مورد نظر خودشان را پیاده‌سازی کنند تا در نهایت بتوانند با توجه به نتایج به دست آمده، خرید و فروش را انجام دهند.
تفاوت معامله‌گری با سرمایه‌گذاری چیست؟
تصور کنید که امروز، شما و دوستتان مقدار کافی بذر برای کاشت در مزارع خود خریداری کرده اید و شما آن را چند روز بعد به شخصی دیگر با قیمتی بالاتر می فروشید؛ چراکه فکر می کردید با این راه سود زیادی کسب می کنید. ولی دوست شما، آن ها را کاشت و اجازه داد برای مدتی رشد کنند؛ او سال ها این کار را ادامه داد و در نهایت تعداد بیشتری بذر از آنچه خریداری کرده بود، فروخت و سود زیادی کسب کرد، این در واقع تفاوت سرمایه گذاری و معامله گری است.
در حقیقت، سرمایه گذاری و معامله گری هر دو شامل کسب سود در بازارهای مالی می باشند؛ اما این هدف را از راه های مختلف دنبال می کنند.
معامله گران با هدف سودهای کوتاه مدت طی هفته ها، روزها یا حتی چند دقیقه در بازار فعالیت می کنند. آن ها اغلب به جای چشم انداز بلندمدت یک شرکت، بر روی عوامل فنی بازار تمرکز می کنند. آنچه برای معامله گران مهم است، این است که بازار در کوتاه مدت به کدام جهت حرکت خواهد کرد و چگونه معامله گر می تواند از آن حرکت سود ببرد.
اما در طرف مقابل، سرمایه گذاران با بررسی چشم انداز آینده شرکت برای یکسال آینده یا بیشتر، افق زمانی بلندمدت تری دارند.
تفاوت معامله‌گری با تحلیلگری
هدف معامله‌گران و تحلیلگران در بازار سرمایه با یکدیگر کاملا متفاوت است. معامله‌گر تنها به دنبال کسب سود از معاملات روزانه و تغییر قیمت‌هاست، در حالیکه تحلیلگر به بازار از دریچه روند قیمت‌ها نگاه می‌کند و همواره به دنبال یافتن الگوهای قیمتی، پیش‌بینی آینده بازار و رفتار دیگر معامله‌گران است.
نکته دیگر اینکه وظیفه تحلیلگر، شناخت بازار و بررسی و تحلیل رفتار آن است اما معامله‌گر کنش دارد و عملا به خرید و فروش و معامله در بازار سرمایه مشغول است. در واقع ارتباط تحلیلگر با این بازار بیشتر از جنبه نظری و تئوریک است اما معامله‌گر به صورت عملی در این بازار به کنش و معامله می‌پردازد.
مزایای معامله گری
- امکان ترید با سرمایه‌ای اندک
- پتانسیل سودآوری بالا
- عدم نیاز به ابزارها و امکانات ویژه
- نیاز نداشتن به سابقه تحصیلی یا کاری خاص
- روشی مناسب برای کسب سود و افزایش سرمایه در کشورهای تورمی
- تنوع بالای روشهای معامله‌گری
- استقلال شغلی
- نقدشوندگی بالای دارایی‌ها به‌دلیل کوتاه بودن مدت‌زمان سوددهی معاملات
معایب معامله گری
- ریسک بالای معامله‌گری و نیاز به تسلط بالا بر احساسات و هیجانات
- نیاز به کسب دانش و مهارت کافی و تجربه برای موفق و حرفه‌ای شدن در معامله‌گری
- غیرقابل پیش‌بینی بودن نتایج معاملات
- اهمیت بالای مدیریت سرمایه ( مدیریت سرمایه در معامله‌گری اهمیت زیادی دارد و در صورت عدم مدیریت سرمایه، این امکان وجود دارد که بخش اعظم یا کل سرمایه معامله‌گر از بین برود.)
- استرس‌زا بودن معامله‌گری به دلیل وجود فراز و نشیب‌های بسیار زیاد این شغل
- فاقد تحرک بودن اشتغال به معامله‌گری و مضر بودن برای سلامت جسمی
- نداشتن سابقه کار و بیمه
آشنایی با ابزارهای معاملاتی
شما در مسیر سرمایه‌گذاری تنها نیستید! ابزارهای معاملاتی زیادی وجود دارند که به شما برای آسان شدن فرآیند معامله‌گری کمک می‌کنند. این ابزارها در بازارهای مالی مختلف متفاوتند. مثلا در بازار بورس، سامانه‌های معاملاتی از مهمترین این ابزارها محسوب می‌شوند. سرمایه‌گذاران بورس از طریق این سامانه‌ها به راحتی و به صورت آنلاین به معامله‌گری در این بازار می‌پردازند و سهام موردنظرشان را خریداری کرده یا به فروش می‌رسانند.
در بازار ارزهای دیجیتال نیز ابزارهای متعددی برای سرمایه‌گذاران وجود دارد که از آن جمله می‌توان به پلتفرم‌های مبادله ارز دیجیتال، ابزارهای نموداری، انواع کیف پول‌ها و ربات‌های معاملاتی اشاره کرد.
از دیگر ابزارهای معاملاتی برای سرمایه‌گذاران بازارهای مالی، ره‌آورد ۳۶۵ است که بزرگ‌ترین بانک اطلاعات مالی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس و فرابورس ایران محسوب می‌شود و مجموعه کاملی از ابزارهای تحلیل تکنیکال و بنیادی را در اختیار فعالان بازار سرمایه قرار می‌دهد.
تحلیل تکنیکال
تحلیلگران تکنیکال معتقدند که تمام اطلاعات لازم در خصوص آینده قیمتی یک دارایی، در حرکات قیمت نهفته است. بنابراین در این روش، حرکات و تغییرات قیمت دارایی مورد نظر، با استفاده از خطوط روند، اندیکاتورها، اسیلاتورها، ابزارهای فیبوناچی و… مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته و آینده قیمتی پیش‌بینی خواهد شد.
تحلیل فاندامنتال (بنیادی)
«تحلیل فاندامنتال» یا «تحلیل بنیادی» روشی برای اندازه‌گیری ارزش ذاتی اوراق بهادار با بررسی عوامل اقتصادی و مالی مرتبط با آن است. تحلیلگران بنیادی هر آنچه را که می‌تواند بر ارزش سهام تأثیر بگذارد، مطالعه می‌کنند؛ از عوامل اقتصاد کلان مانند وضعیت اقتصادی و شرایط صنعت گرفته تا عوامل اقتصاد خرد مانند اثربخشی مدیریت شرکت.
درحقیقت هدف نهایی تحلیل فاندامنتال، رسیدن به قیمتی است که سرمایه‌گذار بتواند آن را با قیمت فعلی اوراق بهادار مقایسه کند و مطلع شود که آیا اوراق بهادار کمتر از مقدار منصفانه ارزش‌گذاری شده یا بیشتر از آن. تحلیل فاندامنتال معمولاً از منظر کلان تا خرد برای شناسایی اوراق بهاداری انجام می‌شود که قیمت درستی از آنها در بازار وجود ندارد.
تحلیل بنیادی از داده‌های عمومی برای ارزیابی ارزش سهام یا هر نوع دیگر از اوراق بهادار استفاده می‌کند. به عنوان مثال، یک سرمایه‌گذار می‌تواند با بررسی عوامل اقتصادی مانند نرخ بهره و وضعیت کلی اقتصاد، تحلیل فاندامنتال را برای تعیین ارزش اوراق قرضه انجام دهد.
تحلیل تکنوفاندامنتال
در تحلیل تکنو فاندامنتال , ترکیبی از تحلیل تکنیکال و فاندامنتال است، تحلیلگران با استفاده از تحلیل بنیادی، دارایی مورد نظر را بررسی کرده و آینده قیمتی را پیش‌بینی می‌کنند و با استفاده از تحلیل تکنیکال، آن را معامله خواهند کرد.
با توجه به اینکه روشهای گوناگونی برای تحلیل بازار و انجام معاملات در بازارهای مالی وجود دارد، درصد موفقیت معامله‌گران با انتخاب روش تحلیلی و معاملاتی متناسب با شخصیت خود، بالا خواهد رفت. زیرا هر فرد با توجه به فاکتورهایی مانند میزان ریسک‌پذیری، مقدار سرمایه، مدت‌زمانی که قادر است صرف آموزش معامله‌گری و فرآیند معاملات کند و… باید برنامه‌ریزی و استراتژی خاص و شخصی‌سازی‌شده خود را ایجاد کرده و اجرا کند.
آشنایی با استراتژی های معامله‌گری
درواقع استراتژی‌های معاملاتی متفاوتی در بازارهای مالی به‌کار برده می‌شود و هر معامله‌گر یا تریدر می‌تواند متناسب با میزان ریسک‌پذیری، شخصیت فردی، مدت‌زمانی که برای انجام معاملات در اختیار دارد و… استراتژی معاملاتی مناسبی را انتخاب کند.
شناخت این استراتژی‌های در آموزش معامله گری اهمیت بسیار زیادی دارد. در ادامه با این استراتژی‌ها بیشتر آشنا خواهیم شد:
اسکالپ تریدینگ (Scalp Trading)
اسکالپ تریدینگ (Scalp Trading) یکی از انواع استراتژی های معاملاتی در ترید ارزهای دیجیتال است. در این مطلب بهترین اندیکاتور و روش اسکلپ کردن را آموزش می‌دهیم. ترید یکی از روشهای کسب درآمد از ارزهای دیجیتال است و راه‌های مختلفی برای معامله رمز ارزها وجود دارد. یکی از روشهای معاملاتی پرریسک در بازار ارزهای مجازی، اسکالپ تریدینگ (Scalp Trading) یا همان نوسان‌گیری است.
ویژگی‌های مثبت و منفی Scalp Trading
اسکالپ تریدینگ از جمله استراتژی‌های معاملاتی است که می‌تواند سود بالایی را با خودش به همراه داشته باشد و احتمال ضرر را در بازار ارزهای دیجیتال به حداقل برساند. از دیگر مزایای این روش معاملاتی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اسکالپینگ یک فرصت مناسب برای افرادی است که تمایلی به نگهداری بلند مدت دارایی‌ها ندارند.
- معامله‌گران مبتدی می‌توانند پس از کسب دانش لازم در مورد استراتژی اسکالپ و نوسان گیری، برای افزایش مهارت و بدست آوردن سودهای کوچک، اسکالپینگ را انتخاب کنند.
- به دلیل کوتاه بودن زمان معاملات، تریدر با ریسک کمتری مواجه است.
اما مانند هر شیوه معاملاتی دیگر، معاملات Scalp نیز با برخی معایب همراه هستند، که معامله‌گران باید به آنها نیز توجه داشته باشند. برخی از معایب ترید به روش اسکالپ به شرح زیر است:
- افرادی که مهارت ریاضی بالا و سرعت عمل مناسب ندارند، در صورت معامله به روش اسکالپینگ ممکن است با شکست مواجه شوند.
- استفاده از استراتژی اسکالپ برای انجام معاملات با استرس همراه است.
- تریدر باید به صورت لحظه به لحظه قیمت‌ها را دنبال کند.
دی تریدینگ (Day Trading)
در Day Trading، مدت‌زمان انجام معاملات بین چند دقیقه تا یک روز است و معامله‌گران با استفاده از تحلیل نمودار در تایم‌فریم‌های ۱۵ دقیقه، ۳۰ دقیقه، یک ساعته و چهار ساعته، نقاط ورود به معامله، خروج از آن، حد سود و حد ضرر را مشخص کرده و وارد پوزیشن معاملاتی می‌شوند. در این استراتژی معاملاتی نیز امکان کسب سود از رشد و اُفت قیمت در روندهای کلی بازار وجود دارد و تمام پوزیشن‌های معاملاتی در پایان روز بسته خواهند شد.
مزایا و معایب Day trading
اگرچه معاملات روزانه مزایای فراوانی دارند اما این موضوع به این معنا نیست که هیچ گونه معایبی را در برندارند. دانستن تمام مزایا و معایب این روش پیش از شروع کار بسیار ضروری است.
استقلال مالی: تریدرهای معاملات روزانه جزو معدود افرادی هستند که می توانند بدون داشتن رئیس، کارمند یا حتی مشتری به استقلال مالی دست پیدا کنند. همین امر سبب منحصر به فرد شدن این شغل شده است.
یادگیری سریعتر: بازه های زمانی کوتاه تر سبب می شوند تا تعداد فرصت ها برای معامله و یاد گیری افزایش یابد. تعداد معاملات شما به عنوان یک تریدر معاملات روزانه از هر نوع تریدر دیگری بیشتر است و این موضوع به معنای یادگیری سریعتر شما خواهد بود.
نبود شکاف های شبانه: تریدرهای معاملات روزانه خرید و فروش خود را فقط در بازه زمانی روزانه انجام می دهند. این امر سبب می شود تا همانند سایر تریدرها نگران ریسک ناشی از تغییرات قیمت در ساعاتی که فعالیت نمی کنید نباشید.
تریدرهای معاملات روزانه از منحنی سود و ضرر کم نوسانتری بر روی نمودار برخوردار هستند: از آنجا که تریدرها چندین معامله را در روز انجام می دهند، ضررهای متوالی آنها بیش از یک یا دو روز به طول نخواهد انجامید. اما این وضعیت برای سایر تریدرها به شکلی دیگر است وگاهی ممکن است ضررهای متوالی آنها تا چند ماه یا حتی چند سال طول بکشد.
امکان ترکیب سریع تر درآمدها: تعداد بالای معاملات تریدرهای معاملات روزانه سبب می شود تا سریع تر بتوانند سود خود را با سرمایه ای که دارند ترکیب کنند. هر معامله موفق سرمایه شما را برای معاملات بعدی افزایش می دهد.
تمرکز تمام وقت: در اکثر شغل ها این امکان وجود دارد که وقتی را به صرف نهار اختصاص داده یا برای انجام کارها چندین بار در طول روز قدم بزنید. اما تریدرهای معاملات روزانه مجبورند اکثر روز و ساعات کاری خود را پشت میز بنشینند.
نیاز به سرمایه: این مورد در ارتباط با همه تریدرها وجود دارد اما حقیقت این است که برای فعالیت به عنوان یک تریدر باید از سرمایه کافی بر خوردار باشید و علاوه بر این باید امکان ریسک کردن با این سرمایه را هم داشته باشید.
عدم امکان بهره مندی از تمام یک روند قیمتی: از آنجا که تریدرها قبل از انتهای روز تمام معاملات خود را می بندند این امکان برای آنها وجود ندارد که بتوانند از سراسر یک روند قیمتی بهره مند شوند. علاوه بر این باید به دنبال معاملاتی باشید که تا پایان روز به نتیجه برسند و همین مورد سبب محدود شدن فرصت های شما می شد.
در هنگام رقابت با سایر تریدرهای معاملات روزانه و الگوریتم های مختلف، گاهی خود را در مقابل ربات های معاملاتی یا رایانه ها می بینید و این موضوع گاهی سبب ناراحتی شما خواهد شد.
پوزیشن تریدینگ (Position Trading)
در Position Trading، مدت‌زمان انجام معاملات، ماهانه یا سالانه است و معامله‌گران به‌دنبال روندهای اصلی هستند. تریدر ها با استفاده از تحلیل تکنیکال نمودار قیمتی در تایم‌فریم‌های روزانه و هفتگی و ترکیب این تحلیل با تحلیل بنیادی و بررسی پتانسیل رشد دارایی و اقتصاد کلان، پیش‌بینی‌های خود را برای مقیاس بزرگ‌تری از زمان انجام می‌دهند. سپس با مشخص کردن اهداف قیمتی، حد ضرر، نقطه ورود به معامله و خروج از آن، وارد پوزیشن معاملاتی شده و برای رسیدن به هدف مورد نظر صبر خواهند کرد.
این استراتژی معاملاتی شباهت بسیاری به سرمایه‌گذاری دارد با این تفاوت که پوزیشن تریدرها، هم از رشد قیمتی و هم از اُفت آن کسب سود می‌کنند و امکان انجام معامله Long و Short را دارند، درصورتی‌که در سرمایه‌گذاری، تنها می‌توان از رشد قیمتی کسب سود کرد.
ویژگی‌های مثبت و منفی Position Trading
- در این استراتژی، معامله‌گران نسبت به سایر استراتژی‌ها استرس کمتری را متحمل خواهند شد.
- این روش مناسب افرادی است که شخصیتی صبور دارند و با کوچک‌ترین اصلاح بازار، پوزیشن معاملاتی خود را نخواهند بست.
- این استراتژی معاملاتی، مستلزم تمرکز مداوم معامله‌گر بر بازار و پوزیشن بازشده نیست و معامله‌گر پس از باز کردن پوزیشن معاملاتی، برای رسیدن به هدف قیمتی پیش‌بینی‌شده منتظر می‌ماند و در این مدت‌زمان، می‌تواند به سایر کارهای خود رسیدگی کند. بنابراین می‌توان گفت معامله‌گری با این استراتژی، شغلی تمام‌وقت محسوب نمی‌شود.
نکات مهم معامله گری
- مبلغی را وارد بازار کرده و با آن سرمایه‌گذاری کنید که در صورت از دست دادن آن، دچار بحران و فقر نشوید.
- فکر ثروتمند شدن در مدت‌زمانی کوتاه را از ذهن خود دور کنید زیرا ثروتمند شدن مستلزم کسب دانش و مهارت کافی و صرف زمان بسیار است.
- حضور و فعالیت در بازارهای مالی مانند مسابقات دو است و برای موفق شدن در بلندمدت باید خود را در دونده ماراتن تصور کنید نه دونده سرعت!
- هرگز تمام سرمایه خود را در یک سهم سرمایه‌گذاری نکنید.
- برای تمام معاملات خود حد ضرر مشخص کنید و به آن پایبند باشید.
- با رسیدن به حد سود تعیین‌شده، طمع نکنید و به سود خود قانع باشید.
- برای خرید سهام عجله نکنید و با دقت تصمیم‌گیری کنید.
- برای تصمیم‌گیری دنباله‌روی افراد و معامله‌گران دیگر نباشید و مستقل تصمیم‌گیری کنید.
- درصورتی‌که در معامله‌ای شکست خوردید و موفق به کسب سود از آن نشدید، تصمیمات هیجانی نگیرید و برای انتقام گرفتن از بازار و به‌دست آوردن سود ازدست‌رفته، وارد معاملات پی‌در‌پی و هیجانی نشوید. در چنین شرایطی، بهتر است کمی استراحت کنید و اجازه دهید که در فرصتی مناسب‌تر و با بررسی کامل وارد معامله جدید شوید.
- از خوش‌بینی یا بدبینی بیش از حد پرهیز کنید.
- مدیریت سرمایه را فراموش نکرده و هیچ‌گاه بیش از اندازه ریسک نکنید.
- بازارهای مالی از هیچ قانون ثابتی پیروی نمی‌کنند. بنابراین به جای اینکه برای کنترل بازار تلاش کنید، سعی کنید بر احساسات خود کنترل کامل داشته باشید.
- معامله‌گری به این معنا نیست که تمام روز پشت سیستم باشید. در برخی از استراتژی‌های معاملاتی می‌توانید تحلیل کرده و حد سود، حد ضرر و نقطه ورود را مشخص کنید و وارد معامله شوید. سپس تمرکز روی مانتیور و پوزیشن معاملاتی باز را رها کرده و به زندگی عادی و سایر کارهای خود مشغول شوید تا استرس نشستن پای معاملات و تماشای روند معاملات را متحمل نشوید.
- هرگز سهمی را که برای خرید آن شک دارید، نخرید.
- هرگز وارد سهمی که از روند آن مطمئن نیستید، نشوید.
- اگر در معاملات خود شکست خوردید، نگران نباشید و از شکست‌های خود درس عبرت بگیرید. زیرا سودآوری نتیجه معاملات یک معامله‌گر مهم است نه یک یا چند معامله شکست‌خورده
- برای تعداد معاملات و ساعات ترید خود محدودیت تعیین کنید. زیرا معامله‌گران حرفه‌ای ممکن است هفته‌ای یک‌بار یا چندهفته یک‌بار معامله کنند و باقی زمان را با آرامش منتظر به‌نتیجه رسیدن معاملات خود باشند. بنابراین قرار نیست که هر روز وارد معامله شوید یا از آن خارج شده و کسب سود کنید.
- سهم‌های فعال بازار (سهم‌هایی که خرید و فروش می‌شوند) را حتماً بررسی کنید.
- در زمان تعطیلی بازار، فارغ از اتفاقاتی که رخ‌داده، به زندگی عادی و تفریحات خود برسید و سعی کنید دور از استرس باشید.
- همواره به‌روز بوده و از اطلاعات و اخبار مطلع شوید.
- همواره در حال یادگیری و کسب دانش تخصصی بیشتر باشید.
- انضباط فردی یکی از مهمترین ویژگی‌های معامله‌گران حرفه‌ای است. پس برای موفق شدن باید سعی کنید منضبط باشید.
- سعی کنید یک استراتژی شخصی بسازید و از آن پیروی کنید.